PANIEKSTOORNIS EN AGORAFOBIE - OORZAKEN

Er is niet één oorzaak voor het ontstaan van een paniekstoornis. Waarschijnlijk ontstaat een paniekstoornis door een combinatie van oorzaken zoals erfelijkheid, opvoeding en hormonen.

Erfelijkheid
Kinderen van een ouder met een paniekstoornis hebben meer kans dat ze zelf ook een paniekstoornis krijgen. Ze erven de aanleg voor een paniekstoornis van hun ouders.

Ingrijpende gebeurtenissen meemaken: omgevingsoorzaken
Bij sommige mensen treedt de eerste paniekaanval op na een ingrijpende gebeurtenis of na stress, bijvoorbeeld een lichamelijke ziekte, een bevalling, een verhuizing, stress op het werk, of het verlies van een dierbaar persoon. In combinatie met een erfelijke gevoeligheid kan dit leiden tot het ontstaan van een paniekstoornis.

Opgroeien in een angstige omgeving
Er is lange tijd gedacht dat de opvoeding een belangrijke oorzaak kon zijn. Dat staat echter helemaal niet vast. We hebben wel de indruk dat mensen die in een angstige omgeving opgroeien later een grotere kans hebben om een paniekstoornis te krijgen.

Hormonen
Bij vrouwen komt de paniekstoornis drie keer zo vaak voor als bij mannen. Vrouwelijke hormonen hebben invloed op een paniekstoornis, al weten we niet precies hoe het werkt. De klachten van een paniekstoornis worden vaak minder tijdens een zwangerschap en nemen weer toe na een bevalling. Na de menopauze worden de klachten ook weer minder. Een behandeling met vrouwelijke hormonen helpt echter niet.

Drugs, alcohol en drankjes met cafeïne erin maken de klachten erger
Drankjes met cafeïne erin, zoals koffie, thee en cola, kunnen angsten uitlokken of erger maken. Dat geldt ook voor drugs, ook softdrugs zoals hasj en alcohol. Vaak gebruiken mensen dit soort middelen in de hoop dat ze zich minder angstig en gespannen voelen. Een bekend voorbeeld is het “slaapmutsje”, een glaasje alcohol dat je voor het slapen gaan drinkt om beter in slaap te vallen. Het effect is echter het tegenovergestelde. Sommige patiënten ontwikkelen zelfs een alcoholverslaving.

Als u heeft van een paniekstoornis heeft kunt u beter (veel) minder koffie drinken, geen drugs en weinig tot geen alcohol gebruiken. Soms verbeteren de angsten en andere klachten daardoor alleen al.

Wat gebeurt er bij een paniekstoornis in de hersenen?
Er is veel onderzoek gedaan naar hoe de hersenen werken van mensen met een paniekstoornis. In de hersenen regelen ‘boodschappersstoffen’ (neurotransmitters) gevoelens zoals angst of somberheid. Uit onderzoek weten we dat bij een paniekstoornis de boodschapperstoffen voor angstgevoelens uit balans zijn.

Met een goede behandeling kan de balans weer worden hersteld. U heeft minder last van paniek en vermijdingsgedrag. Dit gebeurt zowel bij behandeling met medicijnen als met gedragstherapie.