Terug naar patiënteninformatie depressie.
Wat zijn antidepressiva?
Antidepressiva zijn medicijnen die veel gebruikt worden om depressies te bestrijden. Ook worden ze veel gebruikt bij de behandeling van angststoornissen. Verder zijn sommige antidepressiva geschikt om te gebruiken bij de behandeling van de eerstoornis boulimia, bij sommige stemmingsklachten die voorafgaand aan de menstruatie optreden en als hulpmiddel bij stoppen met roken. In deze folder gaat het over het effect van antidepressiva op depressies.
Gewenste effecten
Antidepressieve medicijnen worden gebruikt om de klachten van een depressie te behandelen.
- U moet er rekening mee houden dat het enkele weken duurt voordat het positieve effect van antidepressieve medicijnen merkbaar wordt. Bijwerkingen treden soms al snel op.
- Nadat u hersteld bent van een depressie zult u veelal het advies krijgen om nog zes maanden tot een jaar met de behandeling door te gaan. Dit is belangrijk om te voorkomen dat de depressie terugkomt.
- Als u niet helemaal hersteld bent van de depressie, of als uw klachten snel weer beginnen, kan het zijn dat de arts de medicijnen voor lange tijd, soms zelfs vele jaren, blijft voorschrijven.
Hoe houdt u het vol om lange tijd het medicijn te blijven innemen?
Het is moeilijker dan veel mensen denken om langere tijd medicijnen volgens het voorschrift van de arts in te nemen. Dit is zeker zo wanneer de klachten al enige tijd verdwenen zijn en het advies toch is om de medicijnen nog door te gebruiken. Het helpt om het medicijngebruik in te passen in de dagelijkse routine, door ze bijvoorbeeld altijd bij de avondmaaltijd of het tandenpoetsen in te nemen.
Wanneer u last heeft van bijwerkingen, bespreek deze met de arts. De arts kan dan met u kijken of en wat er aan te doen valt.
Soms kan het gebeuren, dat in een periode waarin de medicijnen niet volgens voorschrift worden ingenomen, de klachten terugkomen. Probeer dan eerlijk te zijn over het verminderde gebruik. Als uw arts ervan uit gaat dat u de medicijnen gewoon heeft ingenomen en de klachten komen terug, dan is de kans groot dat u andere en mogelijk zwaardere medicijnen voorgeschreven krijgt, terwijl dit niet nodig is.
Hoe kunt u stoppen met medicijngebruik?
Als u met antidepressiva stopt, moet u dit geleidelijk doen. Bij de meeste middelen is het nodig hier minstens vier weken voor te nemen, maar men kan antidepressiva ook nog geleidelijker afbouwen. U kunt namelijk onttrekkingsverschijnselen krijgen als u stopt, zeker als u dat van de ene op de andere dag doet. Ontrekkingsverschijnselen zijn bijvoorbeeld slaapproblemen, griepachtige klachten en hoofdpijn. Het is dus raadzaam om de medicijnen niet in één keer te stoppen en alleen na overleg met uw arts.
Verschillende middelen en groepen
We kennen drie groepen medicijnen:
1. Moderne antidepressiva
2. Klassieke antidepressiva
3. Klassieke en moderne MAO-remmers
Welke medicijnen u krijgt hangt af van uw klachten, welke medicijnen u eerder al eens heeft geslikt en van de risico’s van de mogelijke bijwerkingen.
6. Combinatie met andere geneesmiddelen
De werking van andere medicijnen kan door een antidepressivum worden beïnvloed en omgekeerd. Het is daarom belangrijk dat u aan de arts doorgeeft welke medicijnen u verder nog gebruikt. Ook wijzigingen in gebruik van andere medicijnen kunnen van belang zijn en moeten gemeld worden.
Andersom moet u aan uw huisarts doorgeven dat u een antidepressivum gebruikt als hij u een ander medicijn voorschrijft. Dit geldt ook voor middelen die zonder recept verkrijgbaar zijn, zoals bijvoorbeeld St. Janskruid.
7. Medicijnen die regelmatig gecombineerd worden met antidepressiva
Er zijn ook andere medicijnen die gebruikt worden bij de behandeling van depressie: benzodiazepinen en daarmee verwante middelen, antipsychotica en stemmingsstabilisatoren.
Angstdempende medicijnen en slaapmiddelen (benzodiazepinen)
Benzodiazepinen en daarmee verwante middelen worden gebruikt bij de behandeling van angst en slaapklachten. Antidepressiva zijn effectiever, maar omdat het effect van antidepressiva enkele weken op zich laat wachten worden benzodiazepinen geregeld gebruikt om deze periode te overbruggen.
Antipsychotisch werkende medicijnen
Antipsychotische medicijnen (antipsychotica) worden gebruikt om psychotische verschijnselen, die bijvoorbeeld in het kader van een depressie voorkomen, te bestrijden. Ook kunnen ze gebruikt worden om het effect van antidepressiva te versterken. Meestal worden de antipsychotische medicijnen voor de duur van enkele weken tot enkele maanden voorgeschreven, een enkele keer is langdurig gebruik in combinatie met een antidepressivum noodzakelijk.
Lithium
Wanneer een antidepressivum alleen onvoldoende effectief is bij de behandeling van een depressie kan lithium (ook wel een stemmingsstabilisator genoemd) worden toegevoegd. Lithium en andere stemmingsstabilisatoren worden vooral gebruikt bij bipolaire stoornissen, wanneer er behalve depressies ook sprake is geweest van een manie. Bij de bipolaire stoornis wordt een antidepressivum in principe alleen gebruikt in combinatie met een stemmingsstabilisator of lithium , omdat een antidepressivum alleen risico geeft op het ontstaan van een manie.
Wanneer bij een bipolaire stoornis een antidepressivum aan een stemmingsstabilisator wordt toegevoegd kan een verslechtering optreden in die zin, dat er sneller stemmingsomslagen optreden. Als dit het geval is zal het antidepressivum moeten worden gestaakt.