Beste collegae,

Afgelopen week waren er weer vele overleggen over COVID-19. Zowel met de Federatie, als met het ministerie van VWS, als binnen de NVvP. Maandagavond hadden we een vergadering met de voorzitters van alle afdelingen en commissies binnen de NVvP, samen met de Taskforce COVID-19 & Psychiatrie en het Verenigingsbestuur. In deze nieuwsbrief vindt u de informatie die wij daar die avond hebben gegeven, maar ook de acties die mede een gevolg zijn van opgehaalde zorg/knelpunten.

Uit het rondje langs de afdelingen en commissies kwamen veel zorg/knelpunten naar voren. Deze zijn logischerwijs in lijn met de vragen die in de mailbox van het bestuur binnenkomen. Veel vragen gaan over hoe we als psychiaters onze patiënten de cruciale psychiatrische behandeling kunnen blijven bieden. Ons uitgangspunt is: Doe wat nodig is, waar mogelijk op afstand. En dit kan vaak goed, de enorme impuls voor e-mental health is een pluspunt in deze crisis.  Maar als je denkt, in afstemming met je patiënt en diens naastbetrokkenen, dat telezorg niet voldoet, spreek elkaar dan live met 1,5 meter afstand.

Vooralsnog worden patiënten in psychiatrische ziekenhuizen door de GGD niet aangemerkt als risicogroep en worden ze daardoor lang niet altijd getest. Ook niet na dringende oproepen van psychiaters. Daarom deed de NVvP vandaag een oproep aan het RIVM om meer testcapaciteit ter beschikking te stellen voor onze patiënten.

Landen waar de coronacrisis enkele weken op ons voorloopt, waarschuwen voor een exponentiële toename van vraag naar GGZ. De combinatie van bestaande psychiatrische problematiek met angst/onzekerheid over COVID-19, met tegelijkertijd een tekort aan (gezond) personeel en het wegvallen van de organisatorische structuren (door thuiswerken), zorgen voor zowel een toename van de vraag als een afname van het aanbod. Deze combinatie kan leiden tot een ontwrichting van de psychiatrische hulpverlening.

Om deze situatie het hoofd te kunnen bieden heeft het verenigingsbestuur besloten een crisisorganisatie te formeren. Deze bestaat uit een crisisteam en een taskforce. Het crisisteam wordt voorgezeten door Maarten van Schijndel. Maarten is psychiater bij Rijnstate en doet promotieonderzoek naar de organisatie en kosteneffectiviteit van MPU's aan de Erasmus Universiteit. Ook volgt hij aan het NIHES een masteropleiding tot klinisch epidemioloog.

De taskforce wordt voorgezeten door Wiepke Cahn, hoogleraar Lichamelijke gezondheid bij psychiatrische aandoeningen aan de Universiteit Utrecht. De crisisorganisatie is via de taskforce verbonden met de afdelingen en commissies van de vereniging doordat elk gremium een lid heeft afgevaardigd. Regelmatig bespreken het bestuur en het crisisteam met de voorzitters van deze gremia de knelpunten en mogelijke oplossingen. Meer informatie vindt u in bijgaand organogram.

Opdracht / doelstelling crisisteam
Gedurende de Coronacrisis is het crisisteam de schakel tussen de knelpunten die bij de leden in het veld leven (zowel klinisch als organisatorisch) en de partijen VWS, GGZ NL en FMS. Het crisisteam heeft een signalerende en een beleggende functie. Als er zaken moeten worden afgedwongen, vindt dit plaats via het NVvP-bestuur.

• Het crisisteam verzamelt, prioriteert en coördineert de aanpak van de Coronacrisis en de gevolgen daarvan op onze patiënten en zorgverlening;
• Het crisisteam stuurt hiertoe enerzijds de taskforce COVID-19 en de leden van de werkgroepen VWS aan en werkt samen met bestuur/bureau NVvP, de FMS en GGZ NL;
• De taskforce COVID-19 vormt de verbinding tussen het crisisteam en de gremia van de vereniging;
• Betrokkenheid en input van actieve leden wordt zo gekanaliseerd in geprioriteerde acties.

Enkele leden hebben het initiatief genomen een forum te starten voor uitwisseling van documenten en ervaringen rondom COVID-19 en psychiatrie. Dit forum is inmiddels klaar voor gebruik. U ontvangt binnen nu en een dag een uitnodiging om een account aan te maken voor dit forum.

Op dit moment zijn leden van de Taskforce de inhoud van het forum verder vorm aan het geven. Het idee is om een algemeen gedeelte te maken waarop iedereen berichten kan posten. Daarnaast zal een beperkte groep leden toegang krijgen om de inhoud van specifieke thema’s te beheren. Wordt vervolgd en wij zijn benieuwd naar uw ideeën! U kunt deze met ons delen via secretariaat@nvvp.net.

Op de website van de vereniging is sinds afgelopen week een (publiek toegankelijk) dossier gewijd aan het thema COVID-19. Hier vindt u onder andere informatie en hulmiddelen ter ondersteuning van de dagelijkse praktijk. Denk aan protocollen, adviezen over behandeling op afstand en verwijzingen naar literatuur. De komende tijd wordt het dossier verder aangevuld met informatie en hulpmiddelen. Heeft u suggesties of vragen? Stuur een mail naar bestuur@nvvp.net.

Op donderdag 2 april, om 20.15 uur, organiseert de NVvP een webinar over COVID-19. U kunt zich hier aanmelden.

De vereniging ontving een noodkreet van gynaecoloog Sanne van der Kooi:

Recent ben ik als vrijwilliger op Lesbos geweest in het vluchtelingenkamp Moria. Hier is al jarenlang een mensonterende situatie gaande.

Zoals wellicht bekend leven alleen al op Lesbos meer dan 20.000 mensen dicht op elkaar in geïmproviseerde tenten met nauwelijks medische hulp en minimale sanitaire voorzieningen.

Op dit moment is er acute noodzaak om de mensen te evacueren. Indien daar het coronavirus uitbreekt zijn de gevolgen niet te overzien, dit zal de geschiedenisboeken ingaan als een grote humanitaire ramp. Wij kunnen dit niet langer tolereren. Er moet NU gehandeld worden. Als er niet nu actie wordt ondernomen zijn de gevolgen niet te overzien.

In deze roerige tijd wordt er veel van ons artsen verwacht, en is er vanuit het hele land een groot respect en goodwill. De verbondenheid lijkt hierdoor groter dan ooit. Laten wij dit als een kans zien om de situatie aan de grens van Europa, op Europees grondgebied, te veranderen. In elk geval om maximaal onze stem te laten horen aan de politiek dat deze humanitaire ramp voorkomen kan worden als er nu wordt gehandeld. Wij zijn als artsen verantwoordelijk voor de volksgezondheid, en niet alleen in ons eigen land.

Het NVvP-bestuur deelt de zorgen en heeft besloten de oproep te steunen. Ondersteunt u deze oproep ook? Bezoek hier de website van dit initiatief: www.sosmoria.eu

In de media: vergeet vooral mensen met psychische klachten niet

Gisteren publiceerde De Correspondent een interessant artikel over de gevolgen van COVID-19 voor patiënten in de geestelijke gezondheidszorg. De auteur, Nina Polak, deed een rondgang bij patiënten, zorgverleners en experts om te vragen “hoe zij zich schrap zetten voor wat komen gaat, wat ze al merken van de crisis en waar de risico’s liggen. En ook: wat we wél kunnen doen”.

In het artikel komt ook Wiepke Cahn aan het woord, de voorzitter van de Taskforce COVID-19 van de NVvP. Over de coronacrisis en de impact op de psychiatrie zegt Wiepke: “Wat wij al langer wisten wordt nu extra duidelijk: er is te weinig aandacht voor somatiek in de ggz en te weinig personeel voor het echt medische handelen”. Lees hier het volledige artikel.