Vreys gaat verder: "In een interview in de Volkskrant geeft de heer Bos aan dat er vrijgevestigde psychiaters zijn die als ZZP goed verdienen aan lichte zorg in plaats van dat ze in een instelling complexe zorg verlenen. Hiermee lijkt hij allereerst de ZZP en de ZGP niet van elkaar te kunnen onderscheiden.
Een ZGP is een zelfstandig gevestigde psychiater met een eigen praktijk. De ZGP heeft zelf contacten met huisartsen, krijgt zelf patiënten verwezen (soms van instellingen waar complexe zorg niet toereikend is), reageert zelf als haar of zijn patiënten in crisis raken en sluit zelf de behandeling weer af.
Een ZZP is een zelfstandige zonder praktijk (dus niet alleen psychiaters, maar iedereen die zelfstandig zonder praktijk werkt valt onder deze groep) en verhuurt zichzelf middels uurtje-factuurtje aan een derde partij.
De meeste psychiaters die als ZZP aan de slag zijn dit doen voor instellingen waar complexe zorg wordt geleverd en die (tijdelijk) met personeelstekort worstelen om de instelling draaiende te houden. De ingehuurde ZZP’ers bieden geen lichte zorg, maar juist die complexe zorg op afdelingen waar de instelling geen vast personeel kan vinden.
Als een instelling die alleen lichte zorg aanbiedt een psychiater inhuurt op ZZP-basis, dan zou je technisch kunnen spreken dat deze psychiater liever lichte zorg aanbiedt. Eerder spreekt de heer Bos over keuzes die instellingen horen te maken op basis van arbeidsmarktkrapte, en een instelling als hierboven geschetst lijkt zich daar niet aan te houden. Dat lijkt mij echter de verantwoordelijkheid van de instelling, niet van de psychiater die tijdelijk in dienst komt. Daarnaast kan via deze werkwijze een aanbieder van relatief lichtere zorg door betrokkenheid van een psychiater juist meer complexe zorg bieden en bijdragen aan vermindering van de wachtlijst.
Misschien bedoelt de heer Bos in zijn reactie de ZGP in plaats van de ZZP? Dan zal de reactie van de afdeling ZGP op het artikel Koop cruciale ggz niet in via concurrentie (premium) wat onlangs is verschenen in Zorgvisie langs hem heen zijn gegaan. In dit artikel werden de ZGP ook al afgeschilderd als duur betaalde professionals die goed verdienen aan lichte problematiek, ditmaal door de NZa.
Onze reactie:
De afdeling is verbaasd, omdat de afgelopen maanden enkele constructieve gesprekken plaats hebben gevonden tussen de afdeling en de NZa-top waarin ZGP met persoonlijke verhalen en praktijkvoorbeelden aantoonden hoe complex de doelgroep is die de ZGP behandelt. De ZGP biedt niet alleen een uitkomst voor die complexe patiënten die niet goed gedijen in instellingen met een multidisciplinair team en vele personeelswisselingen of waarbij de zorg zo langdurig nodig is dat de instelling er niet goed bij gedijt, maar voorkomt ook crisissen, en progressie van psychiatrische symptomatologie door snel en laagdrempelig escalaties in te schatten en er op te handelen. Er is overigens een normenkader ontwikkeld als handvat voor verwijzers om enkel de complexere patiënt naar de ZGP door te sturen. Dit normenkader is bekend bij de NZa.
De oplossing voor het tekort aan personeel ziet de heer Bos overigens in oplossingen als preventie en technologie. Verbeteren van salaris om werken in de zorg aantrekkelijker maken ziet hij niet zitten, dan moet de burger meer premie ophoesten. Hoe draagt deze redenering bij aan een toegankelijke, kwalitatieve en betaalbare zorg? Sinds de marktwerking is de burger alleen maar meer gaan betalen, en krijgt er steeds minder voor terug.
Verderop in het artikel zucht de heer Bos bij de vraag of de zorgverzekeraars geen regie kunnen nemen bij de uitvoering van de zorg door de inkoop van zorg te sturen. Opnieuw krijgen de psychiaters ervan langs als hij zegt dat de zorgverzekeraar weinig kan doen aan ZZP psychiaters, omdat de zorg die zij bieden vergoed moet worden ook als ze geen contract hebben met de zorgverzekeraar.
ZZP’ers hebben geen contracten met zorgverzekeraars, maar met instellingen, organisaties of bureaus die hun inhuren. Waarschijnlijk bedoelt hij hier de ZGP. De meeste ZGP hebben contracten met zorgverzekeraars, maar er zijn inderdaad ook ZGP die afhaken op contracten vanwege de soms verregaande bemoeienis van de zorgverzekeraar op de inhoud en de vorm van de geboden behandeling, waar je als zorgaanbieder gedwongen wordt akkoord te gaan als je het contract tekent.
Enkele zinnen later stelt Bos echter dat zorgverzekeraars geen regie kunnen voeren en dat dit idee een illusie is. Ondertussen is, mede door dit artikel, de negatieve framing van zelfstandig gevestigde psychiaters weer een stapje verder gegaan.
Stop met doordenderen op foutieve aannames en bestaande vooroordelen, stop met verwarrend taalgebruik, stop met het zwart-wit afschilderen van een bevlogen groep psychiaters maar laat je werkelijk informeren over het inhoudelijk werken van de zelfstandig gevestigde psychiater en waardeer de rol die de ZGP heeft in het behandelen van complexe problematiek, het verminderen van de wachtlijst en het opvangen en voorkomen van crisissen door de toegankelijke, kwalitatief hoogstaande en betaalbare zorg die zij bieden.