Oproep tot kalmte in euthanasiedebat

De afgelopen weken ontstond opnieuw een mediadebat over euthanasie bij psychisch lijden en met name commotie over het verlenen van euthanasie aan een minderjarige eind vorig jaar. Een aantal psychiaters verzocht het OM per brief na te gaan of voldoende zorgvuldig is gehandeld in deze euthanasiezaak en vroeg hiervoor ook aandacht in de media.

Het OM heeft via een persbericht laten weten geen reden tot onderzoek te zien omdat de Regionale Toetsingscommissie Euthanasie (RTE) de zaak als zorgvuldig heeft beoordeeld, maar het is duidelijk dat tenminste een deel van de psychiaters zich zorgen maakt. Ook de NVvP kreeg daarover persvragen. De NVvP heeft besloten nu niet deel te nemen aan het gepolariseerde debat hierover in de media, maar kalmte te herwinnen en psychiaters uit te nodigen hun vragen eerst onderling met elkaar te bespreken. 

NVvP-voorzitter Niels Mulder vraagt leden elkaar op te zoeken om in gesprek te gaan en dit ook via de vereniging te doen en het onderling debat als beroepsgroep niet via de media te voeren. Niels Mulder: “We vinden het geen goede zaak dat psychiaters hun collega’s hierover in de media bekritiseren. We hebben er dus tot nu voor gekozen ook niet zelf via de media daarop te reageren. Omdat euthanasie een maatschappelijk thema is, is het zinvol en gepast dat psychiaters deelnemen aan een inhoudelijke discussie in de media hierover. Maar onderlinge kritiek, laat staan verdachtmaking en op individuele collega’s of patiënten herleidbare discussies, horen daarin niet thuis. Dat vinden we als beroepsvereniging en staat ook zo beschreven in de NVvP-beroepscode voor psychiaters. Als er zorgen zijn over beroepsuitoefening van collega’s kunnen psychiaters dat bij de NVvP melden die haar eigen kanalen heeft om die te onderzoeken. Vakinhoudelijke visies, vragen en observaties zijn uiteraard altijd welkom in de beroepsvereniging en zullen in de daartoe bevoegde thematische gremia, zoals (richtlijnen)commissies en zoals onlangs in ons verenigingsblad ‘De Psychiater’ worden geadresseerd".

Psychiater en voorzitter, van de 10 juli jl. opgerichte NVvP-commissie euthanasie, Radboud Marijnissen: "De door verschillende psychiaters genoemde aandachtspunten en zorgen over euthanasie zijn bij ons bekend en hebben de aandacht van onze commissie. Uiteraard volgen we ook de discussie in de media. Het betreft een precair onderwerp waar zorgvuldigheid en overeenstemming van groot belang zijn. Het kost tijd om tot een breed gedragen en genuanceerde visie te komen en die zo nodig te verwerken in de kwaliteitsstandaarden. We willen de verschillende perspectieven op euthanasie op psychische grondslag horen en bespreken in de context van de wetgeving, de euthanasiecode en onze eigen NVvP- richtlijn. We zullen dit doen met meerdere psychiaters, o.a. met degenen die actief zijn binnen de commissie euthanasie van de NVvP, voordat we inhoudelijk via de media reageren. We starten op korte termijn met een overlegtraject en beslissen vervolgens na de zomer of en hoe we daarover inhoudelijk naar buiten toe willen communiceren".

Niels Mulder en Radboud Marijnissen:

“Er is geen reden te twijfelen aan de zorgvuldigheid van de door psychiaters beoordeelde en soms ook uitgevoerde euthanasieverzoeken. Wij beseffen terdege en erkennen de ingewikkeldheden van het vaststellen van uitzichtloosheid van het lijden en de wilsbekwaamheid van de patiënt in het geval van psychische aandoeningen. Zorgvuldigheid staat daarom voorop. Een heel belangrijk principe daarin is de door de NVvP als beroepsgroep ontwikkelde euthanasierichtlijn, waarin beschreven staat aan welke criteria en stappen moet worden voldaan. Juist vanwege die ingewikkeldheden hechten we er belang aan dat in het traject twee psychiaters betrokken zijn.

De psychiatrie staat niet stil.  In het licht van maatschappelijke ontwikkelingen en discussies binnen de beroepsgroep worden richtlijnen, in de context van nieuwe medisch-wetenschappelijke inzichten, periodiek herzien. Er wordt dan beoordeeld of er aanleiding is deze aan te passen. De NVvP-euthanasierichtlijn ‘Levensbeëindiging op verzoek bij patiënten met een psychische stoornis’ wordt herzien. Het herzieningstraject start medio oktober.

Als vereniging zijn we onderdeel van het maatschappelijke debat en volgen we de ontwikkelingen en de vragen van onze leden nauwgezet en we zullen die dus zowel in de richtlijncommissie voor de herziening van de euthanasierichtlijn als in de NVvP-commissie euthanasie het komend half jaar uitgebreid bediscussiëren en wegen".