De verwachting is dat de vluchtelingenstroom aanzienlijk zal zijn en de komende tijd snel zal toenemen. Wij willen als beroepsgroep een concrete bijdrage leveren om de schadelijke gevolgen voor de geestelijke gezondheid van vluchtelingen en anderen die erdoor getroffen worden te verzachten en waar mogelijk onze collega’s in Oekraïne moreel en praktisch te ondersteunen.
Onze primaire inzet is om te helpen goede eenduidige informatie en expertise beschikbaar te maken voor diegenen die de komende tijd vluchtelingen gaan opvangen zoals POH-GGZ, andere eerstelijns en vrijwillige hulpverleners en gastgezinnen, en de instanties die hierin regie voeren, in samenwerking en afgestemd met andere partijen in de zorg. Daartoe overlegt het bestuur met onze experts op het gebied van transculturele psychiatrie, trauma en werken met vluchtelingen.
Goed om te weten
De opvang van vluchtelingen uit Oekraïne loopt, anders dan gebruikelijk, niet via de COA maar via de veiligheidsregio’s en gemeenten, die begrijpelijkerwijs als eerste oog hebben voor basale behoeften. Vergoeding van zorg verloopt via het CAK. De NVvP verwijst in haar communicatie met deze partijen naar de wetenschappelijke kennis over opvang bij crisis. Daaruit blijkt met name het belang van veiligheid, versterken van sociale netwerken en veerkracht, rekening houden met transculturele factoren in de presentatie van klachten, de beschikbaarheid van tolken en de risico’s van debriefing en premature medicalisering. Het is van belang te communiceren dat hulpverleners niet meteen diep moeten ingaan op emoties en dat niet elke vluchteling traumabehandeling nodig heeft. Het is normaal om verdrietig en wanhopig te zijn in deze situatie maar de meeste vluchtelingen zijn veerkrachtig en herstellen. Slechts een minderheid krijgt last van PTSS.
Daarnaast willen we benadrukken dat goede opvang en toegang tot adequate zorg niet alleen nu en niet alleen voor Oekraïense vluchtelingen van belang is, maar voor álle vluchtelingen en nieuwkomers.
De komende tijd zullen we informatie- en hulpnetwerken in kaart brengen om leden te faciliteren die in woord en/of daad een bijdrage willen leveren. Via de nieuwsbrief en Ledennet (beiden exclusief voor NVvP leden) wordt u nader geïnformeerd over onze activiteiten rond dit thema.
Voorbeelden van concrete hulp die al op gang komt
Er zijn ook internationale webinars en consultaties:
- Het Traumatic Stress Network van het European College of Neuropharmacology organiseert tweewekelijks een HOT TOPIC webinar vanwege de behoefte aan netwerk steun en consultatie van experts.
- Hans Rohlof, bestuurslid afdeling transculturele psychiatrie en actief binnen WACP (World Association of Cultural Psychiatry) gaf een lezing aan 160 Oekraïense psychiaters en psychotherapeuten over hoe vluchtelingen te ontvangen en behandelen en over eigen gevoelens, grenzen en angst.